Market alışverişi yaparken eserlerin üzerinde yazan numaralar tüketici için değerlidir. Bunlardan SKT, “Son Kullanma Tarihi”ni tabir ederken; TETT ise “Tavsiye Edilen Son Tüketim Tarihi” demektir. Bu iki kullanım genelde birebir zannedilse de besin güvenliği açısından ortalarında değerli bir fark bulunuyor.
“SON KULLANMA TARİHİ” İLE “TAVSİYE EDİLEN SON TÜKETİM TARİHİ” ORTASINDAKİ FARK
Gıdaların belirli raf ömürleri olur. Besin işletmecisi, eserin raf ömrünü hakikat belirlemelidir. Bununla birlikte tüketicilerin de “Son Kullanma Tarihi (SKT)” veya “Son Tüketim Tarihi (STT) ve “Tavsiye Edilen Son Tüketim Tarihi (TETT)” kavramlarını bilmesi gerekir.
SKT ve TETT olarak kısaltılan bu kavramlar genelde birebir zannedilir ve ortalarındaki fark önemsenmez. Lakin besin güvenliği ve sıhhat açısından kritik bir farklılık bulunur.
Son Kullanma/Tüketim Tarihi:
Kolay bozulabilen ve bu nedenle insan sıhhati açısından kısa müddet içerisinde tehlike oluşturması muhtemel olan besinlerin tüketilebileceği son tarihtir. Başta hayvansal besinler olmak üzere genelde soğuk koruma edilen süt, peynir, yoğurt, tereyağı ve et eserleri bunlardandır.
Tavsiye Edilen Son Tüketim Tarihi:
Gıda etiketinde belirtilen şartlara uygun koruma edildiğinde kendine has özellikleri koruduğu süreyi söz eder. Bu eserler uygun koruma altında oda sıcaklığında kolay bozulmaz. Örneğin; bakliyatlar, makarna, sıvıyağ, çay, kahve, alkolsüz içecekler bunlardandır.
Bu kavramlar Tarım ve Orman Bakanlığı Besin ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından belirlenmiş ve tüketiciyi bilgilendirmek üzere kılavuzda yayınlanmıştır.
GIDA ETİKETLERİNDE RAF ÖMRÜ BİLGİSİ KILAVUZU İÇİN TIKLAYIN
YİYECEKLERİN BOZULDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Marketten aldığınız eserleri son tüketim tarihi geçmeden tüketmeye itina göstermelisiniz. Genel olarak yiyecekteki bozulma; renk, tat ve kokudan anlaşılır.
Sebze meyvenin bozulduğu nasıl anlaşılır?
Her zerzevat yahut meyve bozulduğunda farklı özellikler gösterir. En temelde; renk ve kokusu değişirse, sertliği yahut diriliği giderse bozulmuş demektir.
Etin bozulduğu nasıl anlaşılır?
Bozulmuş et kendini renginden el verir. Ayrıyeten bozulunca üzerinde yeşil yahut siyah benekler oluşur ve makus bir koku yayar.
Sucuk bozulduğunda üzerinde küf yahut beyaz noktalar oluşur.
Süt eserlerinin bozulduğu nasıl anlaşılır?
Süt bozulunca kokusu, rengi ve tadı değişir; içinde pütürlü taneler oluşur. Bozuk sütü anlamanın öbür bir yolu da ısıtınca çabucak kesilmesidir.
Yoğurt bozulunca küflenir ve sulanmaya başlar. Ayrıyeten tadı ekşimsi olur.
Peynir bozulunca üzerinde küf oluşur. Küflendiğinde, küflenen kısmı temizleyip tüketmeye devam edebilirsiniz. Zira küf peynirin içine giremez.
GIDA ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ
- Mide bulantısı
- Kusma
- Sulu ishal (kanlı da olabilir)
- Midede kramp ve şiddetli ağrı
- Ateş ve titreme
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Baş ağrısı
- Karında şişkinlik ve gaz
- Görme bozuklukları
- Ciltte karıncalanma
- Kaşıntı
- Uzuvlarda hareket kaybı
Basit besin zehirlenmelerinin birçok zaten geçer lakin belirtileri çok ağır görülür ve geçmezse kesinlikle tabibe başvurmalısınız.