Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Milletlerarası Atom Gücü Ajansından (UAEA) bir heyetin çok yakında Zaporijya Nükleer Santrali’ni ziyaret edeceğini öğrenmekten memnuniyet duyduklarını belirterek “Uluslararası toplumu da Zaporijya Nükleer Santrali ve etrafında güvenliği sağlamak için bu teşebbüsü desteklemeye çağırıyoruz.” dedi.
Kalın, CNN International televizyonunda katıldığı bir programda, Ukrayna-Rusya savaşına ait son gelişmeleri kıymetlendirdi.
Rusya’nın Ukrayna’da sivil yapıları maksat alarak tansiyonu tırmandırabileceği tarafındaki haberlere ait Kalın, “Çatışmanın rastgele bir kısmında rastgele bir tansiyondan çok telaş duyuyoruz.” sözünü kullandı.
Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile telefon görüşmelerinin yanı sıra ferdî olarak da görüştüğünü aktararak şöyle devam etti:
“ZAPORİJYA SAATLİ BOMBAYA DÖNÜŞEBİLİR”
Türkiye’nin mevcut arabuluculuğu kolaylaştırıcı konumunu Zaporijya Nükleer Santrali’ne de kullanıp kullanamayacağına ait Kalın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Zaporijya Nükleer Santrali’nin kritik durumda olduğu konusunu Zelenskiy ile basın toplantısında gündeme taşıdığını ve Türkiye’nin tıpkı iletisi farklı kanal ve düzeylerde Rusya’ya da ilettiğini bildirdi.
Kalın, Türkiye’nin santralin öteki bir Çernobil kazasıyla sonuçlanmasını istemediğini vurgulayarak şu sözleri kullandı:
“Rusya ve Ukrayna’dan UAEA’dan bir heyetin çok yakında, gelecek hafta yahut 10 gün içinde bu alanı ziyaret edeceğini öğrenmekten memnuniyet duyduk. Mevcut durumdan Devlet Lideri Zelenskiy’in doğal çok kaygılı olduğuna yönelik bir haber aldığımıza inanıyorum. Zira nükleer santral, Rus güçlerince kuşatılmış durumda. Lakin Ukraynalı yetkililer, teknik gruplar, olağan güvenlik takımları de nükleer santralin içinde.
Yani santrali çevreleyen alanların Ukrayna tarafından mayınlandığını söylemek istiyorum. Bu yüzden durum şu an çok kritik ve Allah esirgesin saatli bir bombaya dönüşebilir. Şayet bir şeyler olursa rastgele bir kaza, çabucak olmasını beklemiyoruz ancak bilirsiniz büyük bir felaketin içinde olabiliriz. Bu yüzden bunun olmasını engellemeye çalışıyoruz ve Ruslarla kuşatma alanlarından güçlerini geri çekmesi ve UAEA’nın heyetinin girebilmesi, Zaporijya’nın etrafında bir çatışmasızlık bölgesi, askeri olmayan bir bölge oluşturulması için görüşüyoruz.”
“TAHIL MUAHEDESİ MÜZAKERELERİN YİNE BAŞLAMASI İÇİN BİR PLATFORMA DÖNÜŞEBİLİR”
Türkiye’nin tahıl mutabakatını, Ruslar ve Ukraynalılar ortasında inancı inşa edecek, onları müzakere masasına tekrar getirecek bir şeye dönüştürüp dönüştüremeyeceği konusuna ait Kalın, “Bunun mümkün olduğuna inanıyoruz. İstanbul’da martta Rus ve Ukraynalı heyetler bir ortaya geldiğinde bu bahtımız oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Kalın, Rus ve Ukraynalı heyetlerin kelam konusu görüşmesinde tüm ayrıntılarda olmasa da çok sayıda prensip üzerinde anlaştıklarını anımsatarak şunları kaydetti:
“ULUSLARARASI TOPLUMU, TEŞEBBÜSÜ DESTEKLEMEYE ÇAĞIRIYORUZ”
Bunun için Rusya’nın Ukrayna kentlerine yönelik tüm akınlarını durdurması ve her iki tarafın da istekli olması gerektiğine işaret eden Kalın, “Bu bahiste çok çalışıyoruz. Şu anda tüm ayrıntıları açıklayamam lakin bu mevzuda iki tarafı yakınlaştırmak için farklı kanallarda çok çalışıyoruz.” dedi.
Kalın, UAEA takımının inceleme için Ukrayna’nın Zaporijya Nükleer Santrali’ne gidebilmesi konusunda Ukrayna ve Rusya taraflarının tıpkı fikirde olup olmadığına ve bunun bir haftada gerçekleşmeyeceğine yönelik soru üzerine kendilerine söylenenin bu olduğu karşılığını verdi.
Ekibin oraya gitmesini, özgür ve inançlı bir ortamda raporlamasını yapmasını umduklarını belirten Kalın, şunları söyledi:
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Rusya tarafından yasa dışı ilhak edilen Kırım’ın Ukrayna’ya iadesi davetine ait soru üzerine Kalın, 2014’ten bu yana Türkiye’nin bu mevzudaki konumunun tıpkı kaldığını belirtti.
Kalın, Kırım’ın ilhakını asla tanımadıklarına, bunun yasal olmadığına, Kırım’ın yasal ve tarihi olarak Ukrayna’nın bir kesimi olduğuna dikkati çekti.
Şu anda hukuken Kırım’ın Ukrayna’nın bir modülü olduğunu, Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini desteklediğini vurgulayan Kalın, bu savaşa yönelik rastgele bir tahlile, Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğü temelinde ulaşılması gerektiğinin altını çizdi.
“KIRIM’LA İLGİLİ BÜYÜK FOTOĞRAFTAN SOYUTLANACAK RASTGELE BİR TAHLİL PRATİK OLMAYACAK”
Kalın, mevcut fiili durumda Kırım’ın Rus denetiminde olduğuna dikkati çekerek “Elbette Ukrayna tarafı, Kırım’ı geri almak için farklı yollar arama hakkına sahip lakin savaşın gerçekleri göz önüne alındığında, bu noktada güç bir davet üzere görünüyor. Bence Kırım’la ilgili büyük fotoğraftan soyutlanacak rastgele bir tahlil sahiden pratik olmayacak.” sözünü kullandı.
Mevcut durumda savaşı ele almadan yalnızca Kırım’ı almaya odaklanmanın işe yaracağını düşünmediğini kaydeden Kalın, muhtaçlık duyulan şeyin Ukrayna topraklarındaki irili ufaklı taarruzları durdurmanın bir yolunu bulmak ve akabinde Rusya’nın Ukrayna’dan nasıl çekileceğini konuşmak olduğunu lisana getirdi.
Kalın, Kırım’ın bunlardan sonra konuşulabileceğine, bunun daha pratik ve uygulanabilir bir yol olduğuna işaret etti.