1912 yılında buzdağına çarparak 2 bin 224 yolcu ve mürettebatıyla batan Titanic, 1997 üretimi sinema ile tekrar gündeme gelmiş ve hafızalara kazınmıştı. Titanic, şimdilerde yeniden bir facia ile konuşuluyor.
Herkesin bildiği üzere, ortalarında iki milyarderin de yer aldığı beş kişilik bir küme, Titanic’in enkazını gezmek için Titan isimli denizaltı ile Atlas Okyanusu’na dalış yaptı ve kayboldu. Kayıp denizaltıda oksijenin büsbütün bittiği bildirildi ve bir mühlet daha sonra okyanusun derinliklerinde enkaz modülleri bulundu.
Denizaltının enkaz modüllerini, Amerikan Derin Deniz Araştırma Servisi’nin arama robotu buldu. Titan’ın Titanic enkazına yaklaşık 500 metre uzaklıkta tespit edilen 5 başka kesimi, araçta büyük bir patlama yaşandığına işaret ediyordu.
Yaşanan trajedisi, dünyanın en güçlü insanları ortasında büyüyen bir trend olan ekstrem turizm kavramını da tartışmaya açtı.
Ekstrem turizm, turizm sanayisinde tehlikeli (aşırı) yerlere seyahat etmeyi yahut tehlikeli olaylara iştiraki içeren bir niştir.
Altı buçuk metrelik bir kapsülün içinde, klostrofobik bir seyahat yapmak gereğince şaşırtıcıyken, yolcuların bu aktivite için kişi başı 250 bin dolar ödemiş olması gerçeği şaşkınlığı ikiye katladı.
Kayıp Titan denizaltısındaki beş kişi ortasında bilhassa iki isim çok dikkat çekiyor: Havacılık dalında hizmet veren Action Aviation’ın sahibi ve evvelki ekstrem seyahatleri ile üç Guinness Dünya Rekoru sahibi olan 58 yaşındaki iş insanı olan Hamish Harding ile Pakistanlı iş insanı Shahzada Dawood. Üstelik 48 yaşındaki Dawood, denizaltıya 19 yaşındaki oğlu Suleman ile binmişti. Yani bu seyahat için tam 500 bin dolar ödemişti.
MARIANA ÇUKURUNA GİTTİ, UZAY ROKETİNE BİNDİ
Hamish Harding, seyahat öncesi Instagram hesabından yaptığı paylaşımda Titanic’e inen denizaltında misyon uzmanı olarak yer alacağını açıklamış, bunun 2023’te geminin enkazına yapılacak birinci ve tek beşerli misyon olacağını söylemişti.
Bu, Harding’in denizlerin tabanına yaptığı birinci seyahat değildi. Harding daha evvel de okyanusların en derin noktası olan Pasifik’teki yaklaşık 10 bin 925 metrelik (36.000 fit) Mariana Çukuru’na gitmişti.
Harding bununla da kalmamış, geçen yıl Jeff Bezos’un yerden 351.000 fit (107 km) yüksekliğe ulaşan Blue Origin New Shepard roketinin beşinci beşerli uçuşundaki altı şahıstan biri olmuştu.
‘TÜRÜNÜN TEK ÖRNEĞİ BİR DENEYİM’
Tabii bu maceraların önemli bir mali bedeli var.
Titanic enkazını görmek için biletlerin 250 bin dolar olduğunu söylemiştik. Seyahat, Amerikalı multimilyoner Stockton Rush tarafından kurulan ve yönetilen bir keşif turizm şirketi olan Oceangate tarafından organize ediliyor.
Gezinin tanıtım görüntüsünde “Bu, turistler için heyecanlı bir seyahat değil, çok daha fazlası, sekiz günlük tipinin tek örneği bir deneyim” tabirleri kullanılıyor.
Daha evvel Oceangate ile Titanic dalışı yapmış olan iş insanı Aaron Newman, yaşadığı macera için “Bu, Disney’e bir seyahat değil. İşin içinde pek çok gerçek risk var ve pek çok zorluk var” dedi ve ekledi:
“Bu katiyetle şimdiye kadar yaptığım en farklı, eşsiz şeylerden biri. Everest’e gittim lakin bu daha eşsizdi. Bu gerçek olan bir duştu. Hiç elbet tüm hayatım boyunca yaşadığım en güzel tecrübe olacak.”
UZAY YOLCUKLUKLARI REVAÇTA
Öte yandan uzaya seyahat daha da değerliye mal oluyor. Blue Origin uçuşunda iki biletin fiyatının 2,5 milyon dolar olduğu bildirilmiş, şirket ise fiyatlandırma hakkında yorum yapmaktan kaçınmıştı.
Sir Richard Branson’ın uzay turizmi şirketi Virgin Galactic, Dünya’nın 80 kilometre üstünde uçmak ve birkaç dakika sıfır yerçekimi tecrübesi yaşamak isteyen insanlara tanesi 450 bin dolardan 800’den fazla bilet sattı.
Branson, geçen hafta ‘Galactic 01’ isimli birinci ticari uzay uçuşunun 27 Haziran ile 30 Haziran ortasında yapılacağını söyledi.
TÜM KOLTUKLAR SATIN ALINDI
Bir Japon milyarder, Elon Musk’ın Ay’ın etrafında üç gün dolaşarak Ay yüzeyine 200 kilometre yaklaşmayı amaçlayan SpaceX Starship roketinin birinci seyahatindeki tüm koltukları şimdiden satın aldı.
Başlangıçta 2023 için planlanan uçuş, aracın testlerinin başarısız olması nedeniyle ertelendi.
GÜNEY KUTBUNDA YABANÎ TABİAT ÇEŞİTLERİ, EVEREST’İN DORUĞUNDA BARBEKÜ
Bununla da kalmayan ekstrem turizm şirketleri, dünyanın son kalan yabanî tabiatlarından kimilerine değerli seyahatler düzenliyor. Mesela dünya rekoru kıran bir kutup kâşifi olan Patrick Woodhead, güçlü müşterileri Güney Kutbu’na kişi başı 98 bin 500 dolara varan lüks seyahatlere götürmek için White Desert Antarctica’yı kurdu.
Ekstrem turizm kavramı dağların doruğuna çıkmayı ve orada ‘barbekü partisi’ yapmayı dahi içeriyor. Dağcı Garrett Madison, Everest Dağı’na yapılan lüks seyahatlere liderlik ediyor. Kişi başı 93 bin 500 dolara mal olabilen bu seyahatlerde milyarder kaşifleri, 8 bin metrelik dağın tepesinde T-bone biftek, kuzu pirzola yahut somon filetosu pişiren birinci sınıf bir şef bekliyor.
Tüm bunları okurken akıllarda tek bir soru dönüyor: Zenginler bunu neden yapıyor?
Bu sorunun karşılığını müşterileri ortasında dünyanın en güçlü insanlarından kimileri da bulunan, Psikolog Dr. Scott Lyons verdi.
FİNANSAL GÜVENLİK HAYATLARINI SIRADAN HALE GETİRİYOR
Yeni teknolojilerin güçlü insanların giderek daha tehlikeli heyecanların peşinden gitmesini mümkün kıldığını söyleyen Lyons, “Uzaya uçmak, okyanusun derinliklerini keşfetmek ve Everest Dağı’ndan skydiving yapmak sadece en çok kazananlar tarafından karşılanabilecek ağır bir fiyat etiketi ile gelir” dedi.
Gökyüzü dalışı olarak da isimlendirilebilen skydiving, çeşitli hava araçlarından atlanarak özgür düşüş yapılması ve akabinde muhakkak bir yükseklikte paraşüt açılması olarak tanımlanabilir.
Dr. Lyons, zenginlerin bir ‘canlılık duygusu’ aradıklarını zira finansal güvenliğin hayatlarını ‘sıradan’ hale getirdiğini söyledi.
1 TRİLYON DOLARLIK ENDÜSTRİ
Aşırı zenginler tıpkı vakitte doğal olarak risk alıcılar olabiliyor bu da aslında güçlü olmalarının sebepleri ortasında yer alıyor. Aldıkları risk, muvaffakiyete ulaşmalarını sağlayabiliyor.
Grand View Research’e nazaran, daha fazla firma tekliflerini cesaretli turistlere genişletmeye çalıştıkça, global macera turizmi sanayisinin 2022’de 322 milyar dolardan 2023’te 1 trilyon doların üzerine çıkacağı iddia ediliyor.
Dr. Lyons, hususun biraz da can derdine yatkınlıkla ilgili olduğunu belirterek, “İnsanlar can derdine yatkınlarsa daha çok heyecan arayışında olurlar. Hayatta her şey senin için çok uygun hale geldikçe, hayatın yeniliklerini ararsın” dedi.
ARKASINDA FİZYOLOJİK BİR SİSTEM VAR
Heyecan arayışının gerisinde güçlü bir fizyolojik düzenek olduğunu da açıklayan Lyons, “Olumsuz sonuçları pahalandıran, beynin amigdala ismi verilen bir kısmıyla başlar ve esasen dopamin, testosteron, norepinefrin, adrenalin ve serotonin üzere bir dizi hormonu harekete geçirir” bilgisini verdi ve şunları söyledi:
“Bu his, birinin 5 kilometre koşmasına misal. Duyu arayışı yüksek olan beşerler, daima olarak bu kısacık anı ya da bir ilacı almak üzere bir duyguyu sürdürme eğiliminde olurlar. Başka rastgele bir ilaç üzere, duyu arayışı da beyinde bir tolerans düzeyi yaratır. Daha fazla hissetmek için daha fazlasına gereksinimimiz var. 1 milyon dolar kazanmaya başlayabilirsin ancak sonra 2 milyona gereksinim duyarsın ve risk alırsın. Sonra daha fazla risk alırsın.”
KAZANDIKÇA DAHA FAZLASINA MUHTAÇLIK DUYARSIN
Birçok milyarder müşteri olduğunu da vurgulayan Dr. Lyons, bu çeşit maceraların çok az bireye yönelik bir ayrıcalık olmasının dilek edilirliklerine katkıda bulunduğunu söyledi. Lyons’a nazaran, bilhassa düşük özgüven kelam mevzusuysa bu ayrıcalıklı etkinliklere katılmak kendinizi kıymetli ve özel hissetmenizi sağlıyor.
İşin bir de rekabet tarafı var.
Lyons, “Daha fazla kazandıkça, daha fazlasına sahip olan beşerlerle vakit geçirmeye başlıyorsunuz. Bu da daima kendinizi başkaları ile kıyaslamanıza neden oluyor. Bu etraflarda üst tırmandıkça daha fazlasına muhtaçlık duyma dileği doğuyor” dedi ve ekledi:
“Unutmayalım; yüksek gelirliler kulübü var ve bu kulübün üyeleri arkadaşlar. Bu türlü şeyler yapmak için toplumsal baskı hissediyorlar.”
The Guardian’ın ‘Billionaires and the Titanic: the allure of extreme expeditions’ başlıklı ve DailyMail’in ‘Inside the mind of thrill-seeking billionaires: The rich are turning to Titanic tours and space exploration because financial safety has made their lives ‘mundane’, says top psychologist’ başlıklı haberinden derlenmiştir.