2023 yılı minimum fiyatı ile ilgili DİSK Yönetim Kurulu adına DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu bir açıklama yaptı.
“Yüksek enflasyon şartlarında personel sınıfının büyük bir geçim uğraşı verdiği, gelir adaletsizliğinin tarihte görülmemiş ölçüde arttığı bir süreçte 2023 yılı minimum fiyatı patronlar ve hükümet tarafından tek taraflı olarak belirlenmiştir” denilen açıklama şöyle devam etti:
“Siyasi iktidar ve patronlar elbirliği ile personel sınıfını yoksulluğa mahkum edecek bir taban fiyat belirlemiştir.
Öncelikle şunun altını çizmek isteriz ki taban fiyatın belirlenmesi sürecinde, taban fiyatın Türkiye’de ortalama fiyat haline geldiği gerçeği göz arkası edilmiş, insani ve hukuksal kriterler de dikkate alınmamıştır.”
‘CUMHURBAŞKANININ YETKİSİ YOK’
“Asgari fiyatın tespit sürecinde yaşananlar Taban Fiyat Tespit Kurulu’nun fiilen lağvedildiğini göstermiştir” denilen açıklamada, “Cumhurbaşkanı’nın ilgili mevzuata ve Anayasa’ya nazaran taban fiyatı saptama yetkisi yoktur” tabirleri yer aldı.
Açıklamaya şöyle devam edildi:
“Asgari fiyat, tespit kurulu tarafından değil Cumhurbaşkanı ve patron sendikası tarafından belirlenerek, son devirde sıkça gördüğümüz hukuksuzluklara bir yenisi daha eklenmiştir.
Çalışma hayatında hiç bir konuda Üçlü Danışma Kurulu ve Ekonomik Toplumsal Kurul üzere toplumsal diyalog sistemleri işletilmediği üzere milyonları ilgilendiren taban fiyat de benzeri halde patronlar ve iktidar tarafından belirlenmiştir.
‘AÇLIK SONUNUN BİRAZ ÜZERİNDE’
Asgari fiyat belirlenirken yoksulluk hududu dikkate alınmamıştır.
Açlık hududunun biraz üzerinde, yoksulluk hududunun çok uzağında belirlenen 2023 yılı minimum fiyatı, Türkiye’de fiyatıyla geçinen milyonları yoksulluğa mahkum etmek manasına gelmektedir.
Belirlenen taban fiyatla bir hanede iki kişi çalıştığında dahi yoksulluk hududunun epeyce altında gelir elde edilmektedir. Belirlenen sayı 2023’ün birinci aylarında açlık sonunun da altına gerileyecektir.”
‘ASGARİ FİYAT, ORTALAMA FİYATA DÖNÜŞTÜ’
Yeni taban fiyatın milyonlarca aileyi açlık ve yoksullukla karşı karşıya bırakacağının vurgulandığı açıklama şöyle devam etti:
“Asgari fiyat saptanırken taban fiyatın ortalama fiyat haline geldiği dikkate alınmamıştır. Hem Merkez Bankasının hem de DİSK-AR’ın araştırmaları taban fiyatla çalışan oranının yüzde 50 seviyesinde olduğunu, bu oranın özel bölümde yüzde 60’ın üzerine çıktığını göstermektedir.
Asgari fiyat belirlenirken bir defa daha memleketler arası standartlara uyulmayarak personelin ailesi hesaba katılmamıştır. Tek bir personel üzerinden hesaplanan minimum fiyat milyonlarca aileyi açlık ve yoksulluk ile karşı karşıya bırakacaktır.
TÜİK geçen yıl olduğu üzere bu yıl da bir çalışanın taban geçim koşullarını sağlaması için gereken fiyatı sakladı ve açıklamadı.
2023 yılı için belirlenen taban fiyatın ömür maliyeti hesaplamasının altında kalacağı kaygısı ile TÜİK’in bir kamu kuruluşu olarak yapması gereken temel misyonları savsaklaması ve sorumluluktan kaçması kabul edilemez. Bir kamu kurumunun misyonu siyasi iktidara, iktidardaki parti ve partilerin siyasi kampanyalarına değil kamuya hizmet etmektir.”
‘EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI, TABAN FİYAT SEVİYESİNE YÜKSELTİLMELİ’
Çalışanlar ortasında fiyat dengesizliğine de dikkat çeken Çerkezoğlu, emeklilerin durumunu da şu sözlerle lisana getirdi:
“Asgari fiyat 2023 için yüzde 54,5 oranında artırılmıştır. Lakin başka emek gelirlerine (emekli aylıkları, memur maaşları ve öteki personel ücretlerine) 6 aylık enflasyon oranında artırım yapılması gündemdedir. 6 aylık enflasyon yüzde 18-19 civarında gerçekleşecektir.
Bu dengesizlik kabul edilemez. Tüm emek gelirleri minimum fiyat oranında artmalıdır. En düşük emekli aylığı minimum fiyat seviyesine yükseltilmelidir.
‘KAŞIKLA VERİLEN KEPÇEYLE GERİ ALINIYOR’
Üstelik kaşıkla verilen fiyat artışları, adaletsiz vergi sistemi ve yüksek enflasyon yoluyla kepçe ile alınmaktadır.
İşverenlerin ve hükümetin elbirliğiyle milyonları yoksulluğa mahkum ettikleri, zenginin daha varlıklı, fakirin daha fakir olduğu bu nizam değişmelidir.
Ülke kaynaklarının nasıl kullanılacağına, neyi üreteceğimize, nasıl üreteceğimize ve nasıl bölüşeceğimize dair kelam ve karar sahibi olacağımız bir tertibi, yani emeğin Türkiye’sini inşa etmek mümkündür ve insanca yaşamaya yetecek bir taban fiyat de bu gayretin bir kesimidir.
Yüksek enflasyon periyotlarında minimum fiyat yılda 4 sefer belirlenmelidir. Türkiye’nin bir taban ücretliler toplumu olmaktan kurtarılması için sendikalaşma, grev ve toplu mukavele hakkının önündeki maniler kaldırılmalıdır.”