Beyaz Saray, 35. ABD Başkanı John F. Kennedy’nin öldürülmesine dair binlerce evrakın “redakte edilmemiş” versiyonlarını birinci sefer erişime açtı.
Suikaste dair 13 bin 173 dokümanın yayımlanmasıyla, Beyaz Saray ellerindeki dokümanların yüzde 97’sinin kamuoyuyla paylaşılmış olduğunu belirtti.
Belgelerde yeni ve büyük bir ifşaat beklenmese de, tarihçiler bu dokümanlar sayesinde suikasta dair yeni ayrıntıları öğrenmeyi umut ediyor.
Kennedy, 22 Kasım 1963’te seçim kampanyası kapsamında Dallas’a yaptığı ziyarette, üstü açık arabasından halkı selamlarken vurularak hayatını kaybetmişti.
1992’de kabul edilen bir kanun, suikasta dair tüm dokümanların Ekim 2017’ye kadar erişime açılmasını mecburî kılıyordu.
ABD Başkanı Joe Biden, ifşaat için gerekli kararnameyi dün imzaladı lakin kimi dokümanların mümkün “belirlenebilir zarara” karşı Haziran 2023’e kadar saklı tutulacağını belirtti.
ABD Ulusal Arşivleri 515 dökümanın büsbütün bâtın tutulacağını, 2.545 dökümanınsa “kısmen gizli” tutulacağını açıkladı.
Son yayımlanan dokümanlar, evvelkilerin bilakis redakte edilmemiş evraklar.
CIA: Oswald’la temasımız yok
1964’te yapılan Warren Komitesi soruşturması, John F. Kennedy’nin, geçmişte Sovyetler Birliği’nde yaşamış olan Lee Harvey Oswald tarafından öldürüldüğü ve Oswald’ın kendi başına hareket ettiği sonucuna ulaşmıştı.
Oswald olaydan çabucak sonra gözaltına alınmış lakin iki gün sonra, 24 Kasım 1963’te, Dallas Emniyet Müdürlüğü’nün bodrum katında öldürülmüştü.
Suikastın akabinde birçok komplo teorisi ortaya atıldı.
Amerikan Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ise dün yaptığı açıklamada Oswald’la hiçbir vakit kontağının olmadığını ve onunla ilgili bilgileri hiçbir vakit Amerikalı müfettişlerden gizlemediğini açıkladı.
CIA elindeki evrakları saklıyor mu?
Konuyla ilgilenen araştırmacılar erişime açılan son bilgilerle Oswald’ın Ekim 1963’te bir Sovyet istihbarat servisi (KGB) casusuyla buluştuğu Mexico City’deki faaliyetlerine dair daha fazla bilgiye ulaşmayı umuyordu.
Ancak CIA açıklamasında, Oswald’ın Mexico City ziyaretine dair ellerindeki tüm bilgilerin daha evvel kamuoyuyla paylaşıldığını belirtti ve “Son ifşaat bu bahisle ilgili yeni bir bilgi içermiyor” dendi.
Vakıf birtakım CIA kayıtlarının ulusal arşivle hiçbir vakit paylaşılmadığını ve bu yüzden yayımlanan evraklar ortasında bulunmadığını savunuyor.
Yeni yayımlanan evraklardan biri, periyodun Meksika liderinin, hükümetin bilgisi olmadan, ABD’nin, ülkedeki Sovyetler Birliği Büyükelçiliği’ne dinleme aygıtı yerleştirilmesine yardımcı olduğunu gösteriyor.
Beyaz Saray yeni evrakların, kamuoyunun, suikasta dair soruşturmayla ilgili daha fazla bilgi sahibi olmasını sağlayacağını söylüyor.
ABD’nin bir önceki başkanı Donald Trump, başkanlığı müddetince, suikasta dair binlerce sayfa evrak yayımlamış lakin kimilerini “ulusal güvenlik” gerekçesiyle zımnî tutmuştu.
Biden da Ekim 2021’de yaklaşık 1500 evrakın yayımlanmasına müsaade vermişti. Başka dokümanları ise “mühürlü” tutacağını açıklamıştı.