Bugün Tokyo Mahkemesi’nde bütün dünyanın ilgisini çeken bir dava görüldü. Felaket sonrası artık kullanılmayan Fukuşima Nükleer Santrali’nin eski yöneticilerine felaketi önleyemedikleri için 13.32 trilyon yen (95 milyar dolar) ceza kesildi.
Kazanın akabinde Tokyo Elektrik Gücü Şirketi’nin (TEPCO) dört eski yöneticisine, 2011’de büyük bir tsunaminin tetiklediği nükleer felaketle ilgili olarak şirket hissedarları tarafından tazminat davası açılmıştı.
Davacı hissedarlar, TEPCO yöneticilerinin fizibilite çalışmalarını dikkate almaları ve daha yüksek bir yere acil durum güç kaynağı yerleştirmek üzere önleyici önlemler almaları durumunda felaketin önlenebileceğini savunuyordu. Lakin davalı yöneticiler, kendilerine sunulan çalışmaların inandırıcı olmadığını ve risklerin kestirim edilemeyeceğini söylüyordu.
Bugün çıkan kararda eski lider Tsunehisa Katsumata, eski lider yardımcıları Sakae Muto ve Ichiro Takekuro ve Masataka Shimizu’nun toplamda 95 milyar doları bulan tazminat ödemesine karar verildi.
Eski yöneticiler, ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan mesleki ihmalden suçlu bulunmaları halinde beş yıla kadar hapis cezasıyla da yargılanıyordu ancak mahkeme felaketi tetikleyen tsunaminin büyüklüğünü göz önünde bulundurarak hapis cezasını uygun görmedi.
Davacıların avukatları kararı memnuniyetle karşıladı ve bunun Japonya’da bir hukuk davasında şimdiye kadar verilen en büyük tazminat olduğuna inandıklarını söyledi.
Davacılar karardan sonra yaptıkları başka bir açıklamada, “Tüm teknolojiler insan hatası riski altındadır. Ancak nükleer santraller insan yaşamına ve çevreye onarılamaz zararlar verebilir. Bu tür nükleer santralleri işleten firmaların yöneticileri, diğer şirketlerle karşılaştırılamayacak kadar büyük sorumluluk taşıyor” dedi.
Davacı hissedarların avukatlarından Hiroyuki Kawai ise kararı “tarihi” olarak nitelendirdi.
TEPCO hissedarlarına ödenecek bu tazminatın nasıl kullanılacağı hakkında yorum yapılmadı. Ayrıyeten eski yöneticilerin temyize gitme hakkı da bulunuyor.
FUKİŞİMA NÜKLEER KAZASI NASIL GERÇEKLEŞTİ?
Fukuşima Nükleer Santrali kazası 11 Mart 2011’de Japonya’nın Tohoku bölgesinde meydana gelen 9.0 büyüklüğündeki sarsıntı ve akabinde gelen tsunamisi sonrasında gerçekleşti.
Nükleer santralde Tokyo Elektrik Güç Şirketi (TEPCO) tarafından işletilen altı tane kaynar su reaktörü bulunuyordu.
Tsunami elektrik şebekesine ziyan verdi ve santralin jeneratörlerini su bastı, bu da santralde bir elektrik kesintisine neden oldu. Bunu takip eden soğutma eksikliği santralde çekirdeğin kısmi erimesine ve patlamalara neden oldu. Altı reaktörün tamamında sıkıntılar meydana geldi. Kaza sonra dünyaya çok fazla radyasyon salındı.
Uzmanlar kazayı Çernobil felaketinden sonra en büyük ikinci nükleer kaza olarak tanımlıyor. Ayrıyeten tüm reaktörlerde sorun yaşanması Fukuşima’yı bugüne kadarki en karmaşık nükleer kaza yaptı.
TEPCO şu anda, maliyetli ve sıkıntı bir süreç olan tesisi devreden çıkarmak için on yıldır efor sarf ediyor.