ANKARA (İGFA) – Kamuoyunda “9. Yargı Paketi” olarak bilinen Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Şurasında kabul edilerek yasalaşmıştı.
9. Yargı Paketi’nin ayrıntılarını Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla aktardı.
9. Yargı Paketi’nde, adil yargılanma hakkı kapsamında mahkemeye erişim hakkını güçlendiren, arabuluculuk görüşmelerinin aktifliğini ve arabuluculuk sonucunda verilen kararın icrasını artıran, makul müddette yargılanma hakkını tahkim eden, savunma hakkının temsilcisi olan avukatların haklarını güçlendiren, e-satışlarda vatandaşın mülkiyet hakkını koruyan ve oluşabilecek istismarları önleyen düzenlemeler yer aldığına dikkati çekerek, kanun teklifine takviye veren tüm milletvekillerine teşekkür etti.
İCRA VE İFLAS KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILIYOR
Kanunla, İcra ve İflas Kanunu’nda değişiklik yapılıyor.
Buna nazaran, elektronik ortamda açık artırma suretiyle satışta teklifler ortasındaki fark, satışa çıkarılan malın muhammen değerinin binde beşinden ve her halde 1000 Türk lirasından az olamayacak.
Açık artırma müddetinin son 10 dakikası içinde yeni teklifin verilmesi halinde açık artırma 3 dakika uzatılacak. Uzama mühleti içinde yeni teklif verilmesi halinde açık artırma müddeti her yeni teklifin verilmesinden itibaren 3 dakika uzatılacak. Son uzama müddeti içinde yeni teklif verilmezse mal en yüksek teklif verene ihale edilecek. Uzama müddetlerinin toplamı bir saati geçemeyecek. Bir saatlik mühlet Adalet Bakanlığının kararıyla kısaltılabilecek, uzatılabilecek yahut kaldırılabilecek ve bu kararlar Bakanlığın resmi internet sitesinde duyurulacak.
Parasal sonlarda yine değerleme oranında artırma yapılması sonucunda belirlenen sonların 10 Türk lirasını aşmayan kısımlarının dikkate alınmayacağı kararı, 1000 Türk lirasını aşmayan kısımların dikkate alınmayacağı biçiminde değiştirildi. Yine değerleme sonucu belirlenen nakdî sayının 1000 lirayı geçmeyen küsuratı dikkate alınmayacak.
İstinaf ve temyiz kanun yoluna müracaatta temel alınan nakdî sonda tekrar değerleme nedeniyle meydana gelen artış, bölge adliye mahkemesinin kaldırma yahut Yargıtay’ın bozma kararları üzerine tekrar verilen kararlar hakkında uygulanmayacak, birinci karar tarihinde geçerli olan nakdî sonlar temel alınacak.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda Avukatlık Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, isimli yardım ödeneğinin barolar ortasındaki dağıtımında, birden fazla baronun bulunduğu vilayetlerde, her 5 bin nüfus için tespit edilecek toplam puanın yüzde 30’u o vilayette bulunan barolar ortasında eşit olarak, kalanı ise o vilayette levhaya kayıtlı toplam avukat sayısına bölündükten sonra elde edilen sayının her baronun üye sayısına çarpımı sonucu elde edilecek puana nazaran dağıtılacak.
HUKUK MESLEKLERİ GİRİŞ SINAVI’NDAKİ SORU SAYISI ARTIRILACAK
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön İmtihanı’nda soru sorulacak alanlar ortasına “milletlerarası hukuk”, “milletlerarası özel hukuk”, “genel kamu hukuku ve toplumsal güvenlik hukuku” eklenecek. Gereksinim duyulması halinde bu alanlara, yönetmelikle yeni hukuk alanları eklenebilecek.
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön İmtihanı’nda soru sayısı 100’den 120’ye çıkarılacak. İmtihanlara yeni alanların eklenmesi ve imtihanların yapılma hali ile imtihanlara ait öbür konular Hakimler ve Savcılar Kurulu, Yükseköğretim Konseyi, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Noterler Birliğinin görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.
Bölge Yönetim Mahkemeleri, Yönetim Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Misyonları Hakkında Kanun’un tek yargıçla çözümlenecek davalara ait 7’nci unsurundaki nakdî sonlar; her yıl, bir evvelki yıla ait olarak Vergi Yordam Kanunu’nun ilgili kararları uyarınca tespit ve ilan edilen tekrar değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak. Tek yargıçla çözümlenecek davaların belirlenmesinde dava tarihindeki, ölçü artırımı yapılan hallerde ise artırımın yapıldığı tarihteki nakdî hudut temel alınacak.
Hakimler ve Savcılar Kanunu’ndaki değişiklikle adalet müfettişlerinin vazife ve yetkileri belirlenecek.
YEDİEMİN OTOPARKLARINDA SAHİPLERİ TARAFINDAN TESLİM ALINMAYAN ARAÇLARIN SATIŞI
Karayolları Trafik Kanunu’ndaki değişiklikle buluntu olması nedeniyle yahut kanun kararları mucibince trafikten men edilerek alıkonulan ve sahipleri tarafından 6 ay içinde teslim alınmayan yahut aranmayan yediemin otoparklarındaki araçların satış yöntemi tekrar belirleniyor. Bu durumdaki araçların sicilinde bulunan satılamaz, devredilemez, haciz, ihtiyati haciz, rehin üzere şerhler için ilgili kurumlara, bu araçların satılacağı hususu bildirilecek ve satış süreçlerine başlanacak; araçların üzerinde bulunan tüm şerhler ayrıyeten bir sürece gerek olmaksızın, satış tarihinden itibaren kalkmış sayılacak varsa tescil kayıtları buna nazaran düzeltilecek.
İşlem yapılacak aracın tanıtımına yarayan şasi yahut motor seri numaralarının bulunmaması yahut düşmüş olması ya da tamir yahut tadil üzere nedenlerle silinmiş veya tahrip edilmiş olması durumunda bu eksiklikler satış sürecini gerçekleştirecek kurum tarafından ilgili mevzuat kapsamında tamamlanarak araç satışa hazır hale getirilecek. Aracın tescil kaydındaki haciz, ihtiyati haciz, rehin üzere şerhler satış sonrasında satış bedeli üzerinde devam edecek. Satış konusu aracın vergi, ceza yahut prim üzere borçları, satıştan evvelki sahibine ilişkin olup mülkiyet ilgiliye tüm borç ve yüklerinden ari olarak geçecek.
Satış kapsamında evraka ödenen meblağdan; sırasıyla koruma ve satış için yapılan sarfiyatlar, aracın tanıtımına yarayan numaraların tespitine ve tamamlanmasına dair masraflar ve vergi, fotoğraf yahut harç üzere malın aynından kaynaklanan alacaklar ödendikten sonra kalan fiyatın tüm alacaklıların alacağını karşılaması halinde hak sahiplerine Amme Alacaklarının Tahsil Yordamı Hakkında Kanun ve İcra ve İflas Kanunu kararları çerçevesinde dağıtılacak ve bakiye bir meblağ bulunması halinde bu meblağ, koruma edilecek; kamu bankalarında nemalandırılacak ve satıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde müracaat halinde nemalarıyla birlikte hak sahiplerine ödenecek. 5 yıl içinde rastgele bir müracaatın olmaması halinde kelam konusu bedeller Hazine’ye irat kaydedilecek.
Satış kapsamında evraka ödenen fiyattan; sırasıyla koruma ve satış için yapılan masraflar, aracın tanıtımına yarayan numaraların tespitine ve tamamlanmasına dair masraflar ve vergi, fotoğraf yahut harç üzere malın aynından kaynaklanan alacaklar ödendikten sonra kalan meblağ, tüm alacaklıların alacağını karşılamazsa sıra cetveli yapılmak üzere ilgili kuruma gönderilecek.
TÜRK UYGAR KANUNU’NDA DÜZENLEMELER
TBMM Genel Şurasında kabul edilerek maddeleşen ve kamuoyunda “9. Yargı Paketi” olarak bilinen Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Anayasa Mahkemesinin iptal kararları doğrultusunda Türk Uygar Kanunu’nda birtakım düzenlemelere gidiliyor. Buna nazaran, koca, ana yahut çocuk, soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebilecek. Bu dava, dava açma hakkına sahip öbür bireylere karşı açılacak.
Ana doğumdan, çocuk ise ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açmak zorunda olacak.
Dava açma müddetinin geçmesinden evvel kocanın ölmesi yahut gaipliğine karar verilmesi ya da daima olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hallerinde baba olduğunu argüman eden kişi, kocanın altsoyu, anası yahut babası, doğumu ve kocanın mevtini, daima olarak ayırt etme gücünü kaybettiğini yahut hakkında gaiplik kararı alındığını öğrenmelerinden başlayarak bir yıl içinde soybağının reddi davasını açabilecek.
Ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına, birlikte evlat edinmede ana ve baba ismi olarak evlat edinen eşlerin isimleri, tek başına evlat edinmede ise ana yahut baba ismi olarak evlat edinenin ismi yazılacak. Evlat edinilen öteki şahıslar hakkında, talepleri halinde bu karar uygulanacak.
Kanunla, İsimli Yargı Birinci Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Vazife ve Yetkileri Hakkında Kanun’a husus ekleniyor. Buna nazaran, istinaf incelemesi için belge kendisine gönderilen ilgili hukuk dairesi, bir ay içinde yapacağı ön inceleme sonucunda iş kısmı bakımından kendisini misyonlu görmezse gerekçesiyle birlikte belgeyi misyonlu olduğu kanısına vardığı ilgili hukuk dairesine gönderecek. Bir aylık mühletin bitiminden sonra yahut duruşma günü verilen belge hakkında gönderme kararı verilemeyecek.
HAKARET KABAHATİ VE UZLAŞTIRMADA YENİ DÜZENLEMELER
Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret cürmü bakımından şikayet mühleti, her ne suretle olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 2 yılı geçemeyecek.
Sesli, yazılı yahut imajlı mesajla hakaret hatası, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak.
Şüpheli, mağdur yahut cürümden ziyan gören, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan itibaren 7 gün içinde kararını bildirmediği takdirde, teklifi reddetmiş sayılacak.
Uzlaşmanın sağlanması halinde uzlaşma anında tespit edilemeyen yahut uzlaşmadan sonra ortaya çıkan ziyanlar hariç, soruşturma konusu hata nedeniyle tazminat davası açılamayacak.
Uzlaştırmacı olmak için hukuk mezunu olma şartı getirilecek. Uzlaştırmacılar, hukuk fakültesi mezunlarının yer aldığı, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen uzlaştırmacı listelerinden görevlendirilecek.
Uzlaşma gerçekleştiği takdirde, mahkeme, uzlaşma sonucunda sanığın edimini defaten yerine getirmesi halinde, davanın düşmesine karar verecek. Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması, takside bağlanması yahut süreklilik arz etmesi halinde durma kararı verilecek. Durma mühletince vakit aşımı işlemeyecek. Uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi halinde, mahkemece yargılamaya kaldığı yerden devam olunacak.
ÇOCUK MÜDAFAA KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK
Kanunla, Çocuk Muhafaza Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, toplumsal çalışma vazifelileri, mahkemeler yerine İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerine atanacak.
Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ilişkin taşınmazlarla ilgili süreçler nedeniyle bedelli kağıt ve süreç bedeli alınmayacak, kamu kurum ve kuruşlarına rastgele bir iştirak hissesi ödenmeyecek.
Vakıflar Genel Müdürlüğü, Harçlar Kanunu’nda sayılan yargı harçlarından muaf olacak. Genel Müdürlüğün dava, icra takibi ve süreksiz tüzel muhafaza önlemleri üzere her türlü dava ve işte teminat gösterme zaruriliği olmayacak. Bu karar, Genel Müdürlüğün yönetim ve temsil ettiği mazbut vakıflar ismine taraf olduğu dava, icra takibi ve süreksiz hukuksal muhafaza önlemleri üzere her türlü dava ve iş hakkında da uygulanacak.
Vakıf kültür varlıklarının onarım yahut tamir karşılığı kiralama süreçlerine ait adap ve asıllar yönetmelikle belirlenecek.
Kanunla, Anayasa Mahkemesinin, kimi Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini iptal etmesi hasebiyle Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) ile Anayasa Mahkemesi takımlarına ait düzenlemeler yapılıyor.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki nakdî hudutlarla ilgili düzenlemeye nazaran, mali hudutlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere evvelki yılda uygulanan nakdî hudutların, o yıl için Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yine değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanacak. Bu biçimde belirlenen hudutların 1000 lirayı aşmayan kısımları dikkate alınmayacak.
İstinaf ve temyiz kanun yoluna müracaatta temel alınan nakdî sonda yine değerleme nedeniyle meydana gelen artış, bölge adliye mahkemesinin kaldırma yahut Yargıtayın bozma kararları üzerine tekrar verilen kararlar hakkında uygulanmayacak, birinci karar tarihinde geçerli olan nakdî hudutlar temel alınacak.
ARABULUCULUK DÜZENLEMELERİ
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, muahede dokümanının taraflarından biri, icra edilebilirlik şerhi verilmesinden sonra tapu müdürlüğünden tescil talebinde bulunabilecek. Tapu müdürlüğünce taşınmaza ait mevzuatta öngörülen gerekli inceleme ve kıymetlendirme yapıldıktan sonra resmi senet düzenlenmeksizin tescil talebi yerine getirilecek.
Ayrıca taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin birinci toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilecek ve bu taraf davada kısmen yahut büsbütün haklı çıksa bile karşı tarafın ödemekle yükümlü olduğu yargılama masraflarının yarısından sorumlu tutulacak. Ayrıyeten bu taraf lehine Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesi’ne nazaran belirlenen vekalet fiyatının yarısına hükmedilecek.
Arabuluculuk eğitimini tamamlayan ve mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip olanlar, yazılı imtihana girmeden arabuluculuk siciline kayıt olabilecek.