İlçe merkezine 49 kilometre aradaki Taşlıca Mahallesi’nde bulunan Phoenix Antik Kenti’nde bu yıl 5 Temmuz’da başlayan hafriyatlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün müsaadesi, Muğla Valiliği ve Marmaris Ticaret Odasının dayanağıyla sürüyor.
Geçmişi milattan önce 6. yüzyılın birinci çeyreğine dayanan Phoenix Antik Kenti’nde yüzey araştırmaları ile başlayan hafriyatlar, bu yıl bölge için hazırlanan proje kapsamında kültür rotasının başlangıcı olması planlanan Apollon kutsal alanında ağırlaştı.
“Arkeolojik usullerle elde edilen kültür varlıklarının doğal ortamlarında sergilenerek ziyaretçilere geçmiş uygarlıkların yaşantısı, kültürü ve mimarisini aktarma” amacıyla “arkeopark” olarak düzenlenmesi planlanan antik kentteki kazılarla, yerli ve yabancı turistlerin Bozburun Yarımadası’na ilgisinin artırılması hedefleniyor.
ANTİK KENT İÇİN PROJE HAZIRLANDI
Bilim insanı, sanatçı, profesyonel ve gönüllülerden oluşan takımla yürütülen projeyle Bozburun Yarımadası’nın güneybatısında somut ve somut olmayan kültürel mirasın belgelenmesi, bilgilerin bilim dünyasına sunulması ve kültür varlıklarının korunması sağlanıyor.
Phoenix Antik Kenti, Anadolu’da karar sürmüş birçok medeniyetten izlere konut sahipliği yapıyor. Bizans dönemi sonrasında, 14. yüzyılla birlikte Phoenix’in de içinde bulunduğu bölge, Menteşe Beyliği ve Osmanlı dönemi izlerini de barındırıyor.
Bu nedenle, hazırlanan projede, Menteşe Beyliği tarafından yönetim edilen kentin, tarım terasları ve gastronomi kültürünün gelecek jenerasyonlara aktarılması da yer alıyor.
ADINI ZÜMRÜDÜANKA KUŞUNDAN ALIYOR
Kazı Lideri, Pennsylvania Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Asil Yaman, 2 bin 600 yıllık geçmişe sahip antik kentin adının Zümrüdüanka kuşundan ve bu kuşun bağlantılı olduğu hurma ağacından geldiğini söyledi.
Phoenix Arkeoloji Projesinin (PAP) birinci yılında 82 hektarlık alanda yüzey araştırmaları gerçekleştirdiklerini ve ağır belgeleme yaptıklarını belirten Yaman, “Yörede sürdürebilir bir gelecek yaratmak ismine 100 öğrencimize kültürel ve ekolojik miras eğitimi verdik. Kırsal mimariyi müdafaa planını, jeofizik araştırmaları, çağdaş sanat programını hayata geçirdik. Çok taraflı yapısı olan bir antik kentte arkeolojik hafriyat çalışmalarına ise bu yıl başladık” dedi.
Apollon kutsal alanında kazıların devam ettiğini anlatan Yaman, bu alanın yöredeki 5 değerli kült merkezinden (kutsal alan) biri olduğuna dikkati çekti. Yaman, bölgeyi tıpkı vakitte kültür turizmine kazandırmak istediklerini aktararak, birinci etap hafriyatlarda yapının planını anlamaya yönelik çalışma yürüttüklerini söz etti. Muhafaza tamirat projeleri geliştirilerek yapıya dair bilimsel çalışmaların yanı sıra görsel dataların de elde edileceğini kaydeden Yaman, PAP’ın multidisipliner yapıda ele alındığına işaret etti.
Bölgeyi eski yaşantısı ile bugüne taşımak istediklerini lisana getiren Yaman, “Yörenin binlerce yıllık yeme içme, sofra kültürünü anlamaya çalışıyoruz. Ot kültürü, yemek tanımları günümüzde kaybolmaktadır. Bunu da korumak emeliyle gastronomi atölyesi yaptık. Bütün programları yöre halkıyla yürütüyoruz. Projeyle bölgeye somut katkı sunma amacındayız” diye konuştu.
AYRICALIKLI BİR ROTA OLUŞTURULACAK
Yaman, kültür varlıklarını ve tabiatını koruyan, kültür turizmiyle refahını artırmış bir köy hayal ettiklerinin altını çizerek şöyle devam etti:
“Phoenix Antik Kenti, Bozburun Yarımadası’nın kalbinde yer alıyor. Dodekanese adaları, Rodos ve Simi (Sömbeki) ile tarih boyunca çok yakın bağlar kurmuştur. Öte yandan ilişkin olduğu coğrafyasıyla organik ilgisi olmuştur. Bu baskın iki kültür ortasında Bozburun ve Phoenix özgün ömür pratikleri, meyyit gömme gelenekleri, yeme içme kültürü geliştirmiştir. Ne tam Rodoslu ne tam Karyalı fakat Khersonesoslu, yani yarım adalı kültürdür bu. Biz bu kültürün izlerini bugün Phoenix’de görüyoruz.”
Tarımsal üretime dayalı bir modelin Phoenix’in genlerinde olduğunu vurgulayan Yaman, bu modeli hayata geçirerek bölgeyi eski günlerine kavuşturup yöreye katkı sunmak istediklerini söyledi.
Yaman, hafriyatın en başında olduklarını, gidecekleri daha çok yol olduğunu belirterek, “Kent yakın gelecekte kültür turizmine açılacak. Sırf bir antik kent değil, Türkiye’nin en büyük arkeoparkını hayal ediyoruz. Burada Taşlıca köyü çok kıymetli bir nokta. Lokal yeme içme kültürünü yansıtması, kırsal mimarisiyle kıymetli. Phoenix Antik Kenti, Antik Portus Cressa Limanı olarak bilinen Serçe Limanı çok kıymetli. Bu rotada bir kısmı araçla, bir kısmı bisikletle, bir kısmı yürüyerek gezilen çok ayrıcalıklı rota oluşturmaya çalışıyoruz” sözlerini kullandı.