T24 Haber Merkezi
İklim değişikliğinin 2004’ten bu yana dünyada 570 binden fazla insanın hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan en ölümcül 10 çok hava olayını şiddetlendirdiği belirlendi.
Uluslararası bilim insanlarının oluşturduğu World Weather Attribution (WWA) bünyesindeki araştırmacılar, Memleketler arası Afet Veritabanındaki en ölümcül 10 hava olayına odaklanarak, iklim değişikliğinin bu hava olaylarının üzerindeki tesirini inceledi.
Bu kapsamda, dünyada son 20 yılda yaşanan üç tropik siklon, dört sıcak hava dalgası, bir kuraklık ve iki sel tahlil edildi.
Buna nazaran, insan faaliyetlerinin yol açtığı iklim değişikliği son 20 yılın en ölümcül 10 çok hava olayının tümünü şiddetlendirdi ve 570 binden fazla insanın hayatını kaybetmesinde rol oynadı.
Somali’de 2011’de yaşanan şiddetli kuraklık 258 binden fazla insanın vefatına yol açarken, son 20 yılın ikinci en ölümcül hava olayı olan Myanmar’da 2008’de görülen Nargis Siklonu 138 bin kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Rusya’da 2010’da, Avrupa’da 2022 ve 2023’te görülen çok sıcak hava dalgaları, Libya’da geçen yıl yaşanan Daniel Fırtınası, Filipinler’de 2013’te tesirli olan Haiyan Tayfunu, 2013’teki Hindistan selleri, Fransa’da 2015’te görülen çok sıcak hava dalgası ve 2007’de Bangladeş’te görülen Sidr Siklonu, son 20 yılda iklim değişikliğinin şiddetlendirdiği en ölümcül 10 hava olayı ortasında yer aldı.
Araştırmacılar, resmi istatistiklerde rapor edilmeyen milyonlarca sıcaklık kaynaklı mevt olabileceğinden, bu hava olaylarından kaynaklanan ölümlerin büyük ölçüde düşük iddia edildiğine işaret etti.
Araştırmacılar ayrıyeten 570 bini aşan bu ölümlerin birçoklarının önlenebilir olduğunu ve tüm ülkelerin çok hava olaylarına ahenk sağlama gayretlerini artırması gerektiğinin altını çizerek, fosil yakıt kullanımının süratle sonlandırılması daveti yaptı.
Libya’da 2023’te meydana gelen Daniel fırtınasının neden olduğu sel felaketinden en çok etkilenen Derne kenti.
“Fosil yakıtlara bağlı kalan siyasi başkanlar için uyandırma daveti olmalı”
Londra Imperial College Grantham Enstitüsü İklim Değişikliği ve Etraf Kısmı İklim Bilimi Kıdemli Öğretim Vazifelisi ve WWA Eş Kurucusu Friederike Otto, araştırmaya ait değerlendirmesinde, iklim değişikliğinin uzak bir tehdit olmadığını belirtti.
Otto, “İklim değişikliği 570 binden fazla insanın vefatına neden olan çok hava olaylarını daha da kötüleştirdi. Bu çalışma, gezegeni ısıtan ve hayatları yok eden fosil yakıtlara bağlı kalan siyasi başkanlar için bir uyandırma daveti olmalı. Petrol, gaz ve kömür yakmaya devam edersek acı da devam edecek.” ikazında bulundu.
Kızıl Haç Kızılay İklim Merkezi’nin Kentsel ve Atıf Bölümü Başkanı Roop Singh de her ülkenin geleceğe hazırlanması gerektiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
“Erken ihtar sistemlerine yatırım yapmak, eskimiş altyapıyı güncellemek ve politikalarımızı en savunmasız kesitleri destekleyecek halde tekrar yönlendirmek, çok hava olaylarının tesirlerini büyük ölçüde azaltabilecek temel hareketler. Lakin sonuçta, emisyonları azaltmamız gerekiyor. Isınmanın her derecesinde, ülkeler ne kadar hazırlıklı olurlarsa olsunlar, onları uçurumun eşiğine itecek daha fazla rekor kıran olay göreceğiz.” (AA)
Adaylar ne vadediyor, ne söylüyor: İklim krizinden kürtaja, Ukrayna’dan İsrail’e Harris-Trump düellosu |