KARAR HABER MERKEZİ
Ukrayna’da çiftçiler, Rusya’nın limanlardaki ablukasını kaldırmaya yönelik Birleşmiş Milletler dayanaklı bir planın hayata geçirilmesi için Ukrayna, Rusya ve Türkiye ortasında bugün imzalanacağı açıklanan muahedeye odaklandı. İstanbul’dan olumlu bir kararın çıkmasını sabırsızlıkla bekleyen çiftçiler, depolamaya yer bulamadıkları mahsullerini çürümeden satmayı umuyor.
Küresel çapta yaşanan tahıl krizini de bir nebze sonlandırması beklenen muahede ile Rusya ablukası altındaki Ukrayna limanlarından yük gemilerinin çıkmasının önü açılmış olacak.
Rusya’nın Batı yanlısı komşusunu 24 Şubat’ta işgal edip limanlarını abluka altına alması, bu verimli bölgeden aylar evvel dünyanın dört bir yanına gönderilmesi gereken 25 milyon tondan fazla tahılın depolarda kalmasına neden oldu.
“MOSKOVA SON ANDA CAYARSA TAHILI ÇÖPE ATMAK ZORUNDA KALIRIZ”
Ukrayna’nın güneyindeki cephe çizgisinden yaklaşık 60 kilometre uzaklıkta çiftliği bulunan Rahman Mirzoyev de hasat ettiği tahılı satamayan çok sayıdaki Ukraynalı çiftçiden biri. 30 yıl evvel Tacikistan’dan gelerek çiftliğini kuran Mirzoyev, silolarda yer kalmadığını ve düşük lokal fiyatlar nedeniyle hasadını ne yapacağını bilemediğini belirtiyor.
AFP’ye “Tahılı depolayacak yer ve satacak kimse yok” diyerek durumunu özetleyen çiftçi, İstanbul’dan olumlu bir haber gelmesini umuyor. “Başka seçeneğimiz yok. Bir şeylerin işe yaramasını ummak zorundayız” diyen Mirzoyev, tekrar de Moskova idaresinin son anda mutabakattan caymasından telaşlı. Ferdî olarak muahedenin imzalanmasını beklemediğini belirten çiftçi, bu türlü bir durumda tahılını çöpe atmaktan korkuyor.
“RUS FÜZELERİ BUĞDAY TARLALARINI YAKIYOR”
Ürününün çürüme riski ise çiftçinin karşı karşıya kaldığı tehlikelerden yalnızca biri. Çünkü Mirzoyev üzere birçok çiftçi mümkün bir muahede nedeniyle hasat tarihini geriye attı. Fakat son birkaç haftadır kavurucu güneş ve neredeyse hiç yağmur yağmaması, Rusya’nın uzun menzilli roketlerinin tehdidi altındaki bu bölgede yangın tehdidini artırdı.
Yakındaki bir çiftliğin üzerindeki dumanlı pusu işaret eden Mirzoyev “Oraya bir füze düştü ve tarlalar üç gün boyunca yandı” diyor.
ANLAŞMADA NELER VAR?
Anlaşma kapsamında birinci olarak Karadeniz’de Odessa başta olmak üzere limanlardan mayınlar nedeniyle ayrılamayan gemiler için koridor oluşturulması hedefleniyor. Buna nazaran, Pivdennyi ve Chornomorsk limanlarının da ortalarında olduğu bölgelerden yaklaşık 80 geminin milyonlarca ton tahılı rehber gemiler aracılığıyla belirlenen güzergahtan çıkarması planlanıyor.
Anlaşmaya nazaran, taraflar kelam konusu limanlardan muahede kapsamında ayrılacak gemilere rastgele bir taarruz yapılmayacağını taahhüt ederken Rus gemilerinin de besin eserleri ve gübresini Karadeniz’den çıkarırken hücuma uğramasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Ukrayna ise bunun için Rusya gemilerinin Ukrayna kara sularına girmemesi koşulu koşuyor.
Ukrayna limanlarından ayrılan gemilerin kargolarının denetlenmesininin ise Türkiye’nin oluşturacağı noktalarda Rusya’nın da dahil olduğu gruplar tarafından yapılması öngörülüyor. Muahede kurallarının uygulanıp uygulanmadığının İstanbul’da Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM heyetlerinden oluşan uyum merkezi tarafından gözlemlenmesi amaçlanıyor.